Uit een onderzoek van de Britse waakhond Ofcom blijkt dat 1 op de 3 internetters nepnieuws en nepaccounts niet herkent. In totaal werden zo'n 13000 Britten ondervraagd. 7 van de 10 volwassen deelnemers gaf aan dat ze nepnieuws zelf denken te kunnen identificeren. In de praktijk blijkt dat 22% van deze groep dat ook daadwerkelijk kan. 

Jongeren en nepnieuws

Bij kinderen lag dit percentage nog lager. In de groep van 12 tot 17 jarigen wist slechts 11% nepnieuws te onderscheiden van echt nieuws. 6% van alle ondervraagden geeft aan dat ze alles geloven wat ze op internet lezen.

Ofcom waarschuwt dat veel meer mensen kritische vaardigheden moeten ontwikkelen. "In een onvoorspelbare wereld is het essentieel dat iedereen het gereedschap heeft om feit en fictie online te scheiden", aldus directeur van Ofcom Melanie Dawes. De meeste volwassenen willen dat met name tech- en online bedrijven zich meer bezig gaan houden met nemen van verantwoordelijkheid over de via hen gedeelde informatie. Zo zouden zij de bron van hun berichten beter moeten onderzoeken om na te gaan of het artikel dat zij plaatsen neutraal en betrouwbaar is.

Meer voorlichting vanuit techbedrijven

Techbedrijven zouden meer tijd en energie kunnen steken in het voorlichten van internetters. Die internetters hebben op hun beurt dan weer de verantwoordelijkheid om zelf in te zien waarom ze op bepaalde links klikken. Wanneer je bijvoorbeeld op social media een stellig bericht ziet van een totaal onbekend persoon of organisatie, kan je jezelf afvragen of het slim is om het hele artikel überhaupt te lezen. "Je moet nadenken over je eigen motivatie om iets te willen geloven", aldus Dawes.

En dan is er nog de groep hele jonge internetters. Deze groep is makkelijk beïnvloedbaar en heeft een te klein referentiekader om nepnieuws van echt te onderscheiden. Hier ligt een extra rol voor social media. Uit onderzoek blijkt namelijk ook dat alhoewel Social Media platformen in de meeste gevallen een minimum leeftijd van 13 jaar hanteren er veel jongeren van 13 jaar en jonger toch een account hebben weten te openen.

Vooral Tik Tok is populair onder de groep internetters van 13 jaar en jonger en worden daar veelal blootgesteld aan desinformatie. Social Media platformen maar ook adverteerders op Social Media zouden hier een strikter beleid in moeten volgen om te voorkomen dat nepnieuws zich makkelijk laat verspreiden.

Natuurlijk draait alles bij het herkennen van nepnieuws ook om een stuk bewustwording. Welk nepnieuws heb je zelf wel eens herkend? En van welke berichten op bijvoorbeeld social media weet je dat ze waarschijnlijk niet echt zijn maar lees je toch? En met welk doel?